ENKUMBU Y’AKALAMO KA FRANçOIS BAZEGA HWAMA AHA CICANIRO N’ENTEREKERO Y’EMISA AHA NAMAYANGE

Mwanzi gwayandikagwa na Mastaki Kalumuna Félix embere aderhwe Mastaki Kalumuna HWAMA Félix. Mukulu wage Pierre Matabaro Chubaka ajire omu mulala gw’Abafransiskani arhakaciyîma omu b’Ishe. Yekolaga mulumuna wa Mastaki obwo.

François Bazega HWAMA, mwene Namuhiri ye HWAMA wa karhanu. Aburhagwa hano Namayange omu mwaka gwa 1926. Ishe ye Namuhiri na nnina ye M’Mudende gwa Kafindi. Ishe Namuhiri gwa Mayongolo Zagabe za Mutabesha gwa Mpuranyi ye HWAMA murhanzi mwene BUHOLA bwa MAJAMBI.

François Bazega erhi ashamuka; ayanka mukâge M’Mushabisa omu mwaka gwa 1954. Nnâmahanga abashobôza emburho z’omu nda, baburha mburha nda, hatwa irhanu. Alaga enkulikanyè:

Omurhanzi ye Pierre MATABARO CHUBAKA (mulume); owa kabirhi ye Félix MASTAKI KALUMUNA (mulume); owa kasharhu ye Joséphine NAMAMVU BAZEGA (munyere); owa kani ye Joseph MUGOBE BAZEGA (mulume); owa karhanu ye Paul MAKALI BAZEGA (mulume). Emburha 7 babusire, hali barhabana 4 na banyere 3 ci hatwa munyere muguma yene. Owalondaga Pierre n’owalondaga Mugobe barhatwaga.

Bazega François arhôndêraga emirimo y’okuyûbaka (maçon) erhi aciri mushukira kuli era nyumpa y’e gîte aha Luciga nk’omu 1943. Erhi aciri muhyamulume, akozire ogwo mukolo e Nyampandà, e Mumosho, ciru n’e Kamanyula. Haligi n’amango arhanziribula omukolo, arhang’ikahula ciru n’amango g’okuluka ebishiro. Buzinda ashubirira ogw’okuyûbaka, ashubiburhwa na Toma erhi bakola na Chriso KAJEMBA. Ayûbaka nyumpa nyinji e Kaziba, e Ngweshe, ciru na nka zinga e Buhaya/Bukafu.; enyiganyo: dispensaire aha Cihumba, masomo IKUNGU, NYABANGERE, aka-Nyamuzinda aha CIHONGA n’IKUNGU. Ecishagala NAMAYANGE aciyûbaka buzira kuhûna luhembo ci nka ntûlo ya kuvuga Nnâmahanga omunkwa.

Omu 1964, François Bazega yonoyono, aja oku matabâro e Businga, erhi Abagweshe baj’ilwisa Mulere. Omu 1987 abatizibwa anakomezibwa. Akola omukolo gw’entumwa erhi anali mushosi. akaja ayigiriza ababo bashosi. Nka banga baja omu Ekleziya nabo babatizibwa. Lwiganyo: Kabera (ye wanamubusire oku bubatizo); Buhendwa Kavuha na Baduda w’e Bukavu. Arhakahebire ciru n’ecinyobwa ekanwa arhanasaliri, akalyo n’ecinini byo hahè, erhi okurhôndêra omukolo. Omu 1992 aleka okunywa irhabi erhi masala garhuma. Omu 2002 alwala, aberwa yona ndwala afusize myaka 17 erhi alimwo omusiho gwa munganga gwakag’irhandûlwa erhi kuhingûlwa na munganga ngasi mugobe erhi migobe ibirhi. Munganga aba mwinja akasinga, ye warhabire mpu larha ashubilama eyi myaka 17. Njo omu nsiku 2 guno gw’ikumi 2019, larha amafuluka. Agashane! Njo eryo oku lusiku lukulu lwa bamalahika balanzi. Malahika mulanzi wage amuheke omu cifuba cage kuja omu bwami bwa Larha Nnâmahanga.

Arhakaganjirwa abinjikulu bohe, bulya arhali bagala na bâli ba Mastaki, ba Nnamamvu, ba Mugobe erhi ba Makali bone binjikulu, ci abana n’abinjikulu ba ngasi MUKEMBA bali binjikulu na binjikulûza bage. ab’emwa KABERA, ab’emwa KAVUHA, ab’emwa BIHEMBE, ab’emwa CINYENYE, ab’emwa LUGUMIRE, ab’emwa NTARHUME. Ngasi wayalusize omunyere muli aba BAKEMBA, nyamunyere ajir’iburha binjikulu erhi binjikulûza ba HWAMA. Ntabaganja, « kuganja kutuka », caba ntakabahalûla.

Omu kalamo n’obworhere bwa Bazega HWAMA, rhubwinemwo enyigirizo nkana z’okushimbwa lyo rhulama omu burhwali; – okusîma n’okushibirira amasomo oku bana bage; – okucihangana omu mirimo yage yoshi, ci bwenene akuyig’isoma (ayishigi okusoma n’okuyandika ci arhajaga ciru omu isomo lya burhanwi erhi omu alphabétisation bulya cigera ebukulu arhaliciyisha); – okuyaka n’okuhanza embaka omu kalamo na ngasi hoshi zakalonzize okushoshoka; – okushangira n’abandi buzira kabôlo; – okukasalira ngasi mango gakujira hirebe na hirebe; – okuhanûla n’okuyerekeza abantu omu bworhere bw’okuyaka obwolo n’obuhemusi (lugenda kuhusha); – okuyaka n’okuhanûla abandi okuyaka ngasi bulyalya.

Larha François BAZEGA HWAMA, kugerera ebyo byoshi rhudesire ahala nyanya, orhakayibagirwa omu mirhima yirhu. Lulema akuyankirire omu bwami bwage. Ogashane, obêre mulagizi wirhu emwa Larha Nnâmahanga ensiku n’amango.

Bisiribirwe n’ecunkumwe ca MASTAKI KALUMUNA Félix

Votre commentaire

Entrez vos coordonnées ci-dessous ou cliquez sur une icône pour vous connecter:

Logo WordPress.com

Vous commentez à l’aide de votre compte WordPress.com. Déconnexion /  Changer )

Image Twitter

Vous commentez à l’aide de votre compte Twitter. Déconnexion /  Changer )

Photo Facebook

Vous commentez à l’aide de votre compte Facebook. Déconnexion /  Changer )

Connexion à %s